Само эшикларидан бошқа...

• 

Подробности

Бўлим: Ҳикоялар

Чиққан санаси: 04 Апрель 2013

(Нашр қилинган санаси)

 

 

 

Салафи солиҳларимиздан бири: “Шундай гуноҳлар борки, уларни фарзандларга қилган ғамхўрлик билан ювиш мумкин бўлади”, деган экан. Бу тўқилган ёки қандайдир афсона эмас. Воқеа менинг ўғлим билан содир бўлди.
Рамазон тугаб, ийд ал-фитр яқинлашиш арафасида икки ярим ёшга тўлган ўғлим –  Абдуллоҳ касалга чалинганини билдим. Унинг тана ҳарорати баланд, кулмас ва аввалгидек ўйнаб-чопмас эди. Бора-бора ўғлим оддий шўхлик ва ўйинқароқлигини ҳам йўқотди. Оза бошлади, кўриш қобилияти ҳам сусайиб, гапирса гапларини зўрға тушанадиган бўлдик. У ўзи билан ўзи, пана жойда қолишга интиларди.
Биз шифокорга мурожаат қилмасдан ўзимиз компресс ва турли хил иситма туширадиган воситалар билан даволашга уриндик. Бироқ иситмасини тушира олмадик... Бошқа мулоҳазаларга ўрин ҳам, вақт ҳам қолмади. Шаҳримиздаги барча поликлиникалар байрам туфайли ёпилганди. Кутишга вақт йўқлигидан ўғлими тез ёрдам бўлимига олиб боришга мажбур бўлдим. Уни қўлимга олиб, аёлимни тинчлантириш учун:
– Болалар тез-тез касал бўлиб, тезда шифо топиб кетишади. Қўрқма ва Аллоҳ таолога таваккал қил!
У бизни кузатаётганида безовталигини сезиш қийин эмас эди. Кўзларида унсиз савол қотиб қолганди.
Кўчада ҳаракатлар ҳаддан ташқари кўп эди. Шифохонага етганимизда кўча чироқлари ҳам бизнинг ташрифимизга ҳайрон бўлди, гўё. Ичкарига кириб, бошқа дунёга тушиб қолгандек бўлдик. Бу дунёда ҳар қандай кибр ва манманлик йўқалар экан. Дунёнинг одамлари жуда заифдир. Ана улар бошини қуйи солган ҳолда юрибди. Биттаси қорнини ушлаган, унинг инграши эшитилмоқда. Жуда кўп жароҳат олганлар ва жуда кўп қон... Тез ёрдам машинасининг овози эшитилди ва бир неча дақиқа ўтар-ўтмас касални олиб  киришди. Одам саломатлик нималигини бу ерга келмасидан аввал тушунмас экан...
Касал ва улар чекаётган азобларни кўрмасдан Аллоҳ таоло ато қилган сиҳат-саломатлик неъматининг қадрига етиши қийин экан! Жуда кўп касалларни кўриб, ўзимни ўзим тинчлантирдим ва ҳатто ўғлим касал эканлигини унута бошладим...
Шифокор унга кўп дориларни ёзиб берди. Шифохонадан чиққач соғлик қандай неъмат- эканлигини ҳис қилдим. Эртаси куни Абдуллоҳнинг ҳолати озгина яхшилангандек бўлди. Бироқ дорилари тугаб, ҳарорати яна ошиб кетди.
Биз яна шифокор ҳузурига бордик. Кўзларимдаги ташвишни пайқаган ва ўғлимнинг касаллиги ҳақида айтиб берган сўзларимни тинглаган шифокор менга: “хавотир олманг!” – деди ҳамда яна ўтган сафарги дориларни ёзиб берди... Биз хурсанд бўлдик. Бироқ касаллик чекиниш ҳақида ўйлаб ҳам кўрмасди. Беш ҳафта ичида уни назоратда ушлаб туришди. Аммо буларнинг биттаси ҳам тинчлантирадиган аниқ натижани кўрсатмади. Мен ва аёлим тамом бўлдик. Бизнинг суҳбатларимиз фақат бола иштаҳасини йўқотди, озиб кетди, ҳаракатлари секинлашди ва суякларидаги оғриқлар ҳақида эди...

Аёлим бир куни унинг териси сарғаётганини сезиб қолди. Мен махсус шифохонага бордим. Шифокор Абдуллоҳни диққат билан кўздан кечирди ва жуда кўп саволлар берди. Шифокор кузатувидан сўнг:

– Болани касалхонага ётқазиш керак ва батафсил текшириш ўтказиш лозим, - деди.
Бу сўзлардан қандайдир нохушликни ҳис қилдим. Мазкур касалхонада яна бир кун қолишимизни тушундим... Мен ўғлимни бағримга босиб палата олиб бордим. Унга укол қила бошлашди... Кичкинтойим эса, мени ҳимоя қилишимни ўтиниб сўради. Нима ҳам қила олар эдим! Мен фақат унинг кичкина қўлларини янада қаттиқроқ ушладим. Абдуллоҳ бақиришни бошлади, унинг қалбидан инграш отилиб чиқа бошлади, қўлларим унинг кўз ёшларидан хўл бўлиб кетди. Бироқ мен уни маҳкам ушлаб туришда давом этдим. Кўз ёшлар қуйидаги саволларга тўла эди: “Бунчалик золим отамисиз?” Бундай унсиз саволни эшитган юрагим тўхтаб қолай деди... “...сенинг кўз ёшларинг, эй суюкли ўғилчам, арслоним менинг инграган қалбим денгизи олдида бир томчидир! Суюкли ўғлим, мен тошбағир, шавфқатсиз, бераҳммасман, юрагим ҳам тошдан эмас!” деган садолар қалбим тубидан отилиб, дудоқларимда такрор-такрор эди...

Жуда кўп анализлардан кейин биз Абдуллоҳнинг касали қонида эканини билдик. Ўғлимнинг касали шиддат билан зўрайиб, ҳатто ўтиришга ҳам мадори қолмади. Унинг паришон нигоҳи менга тикилган: “Дада, қачон бу ердан кетамиз!”

Шифокорнинг ўз ҳамкасби билан бўлган суҳбатидан кейин ўғлимнинг соғайиб кетишига бўлган умиди саробга айланди. Шифокори айтишича, Абдуллоҳ озиб-тўзганлиги туфайли  унга қон қуйиб ҳам бўлмас экан. Қон қуйиш унга ёрдам бериши мумкин эди!

Кунлар қотиб қолгадек гўё... Ўғлимнинг нури сўна бошлади.

Шифокор кичкинтойим илигидан (инсон қонининг фабрикаси) анализ олиш ҳақида қарор қабул қилди. Мен сўзсиз рози бўлдим. Бироқ кичкина ва нозик ўғлимга нигоҳим тушиб, қалбимдан нола, фарёд, фиғон ва бир зорланиш отилиб чиқди. Ўғлимнинг бошини силар эканман, қўлларим билан оғриқларини, азобланиб қийналишларини даф қилишни истар эдим. Наркоз таъсир қила бошлади. Шифокорлар илигидан текшириш учун ундан намуна олишди. Пробирка шишаларини эҳтиёт билан бағримга босиб, хусусий клиникага олиб бордим. Кўзларимда ёш қолмади, юрагим эса кўксимдан ёриб чиқаман дейди! Мен ўғлимнинг қимматбаҳо бир парчасини ва анализ деб ёзилган конвертни бераётганимда қалбимда умид учқуни пайдо бўлди. “Балки, ушбу анализ натижалари ўғлимнинг азоб-уқубатларига чек қўяр?”

Кутиш дақиқалари узоқ давом этди. Юрак уриши соат чиққиллашини ҳам ортда қолдириб, ундан ўтиб, ўзиб кетди. Менда бошқа ҳеч нарса ҳақида ўйлашга куч қолмади. Телефон жиринглади... Ўғлимнинг соғ экани ва шифо топишини эшитиш умидида трубкани кўтардим. Кўз олдимга ўғлимнинг чеҳрасини, кичик қўллари билан мени силаётганини, ўпаётганини келтирардим...

Бироқ менинг ўй-хаёлларим парча-парча бўлди. Шифокор трубкада мудхиш сўзни айтди: - Ўғлингиз саратон (рак) касалига чалинган... Менинг умидларим бир зумда яксон бўлди. Томирларимда қоним қайнаб кетди. Бу мудҳиш сўзлар ҳамон қўлоғимда қотиб қолган ва бу мен учун қаттиқ зарба бўлганди. Кўзларимдан ёш қайнаб чиқа бошлади. Аммо мен ҳаётимнинг бошқа вазиятларида бўлгани каби қўлларимни кўтариб, “Аллоҳу акбар” дейишга қаердандир куч топа олдим. Дунё кўзларимга қоронғу бўлиб кетди, оёқларим уюшиб, ердан узилай деди. Мен ўзимни қирғоққа тушиб қолган балиқдек ҳис қилдим. Шу дақиқаларда каминага ҳаво етмай қолган эди. Гўёки, менга олдимдаги барча йўллар ва эшиклар ёпилган. Лекин олдимда ҳеч қачон ёпилмайдиган эшик борлигини эсладим. Бу само эшиклари эди. Ўзимда топилган матонатимдан хурсанд бўлиб кетдим. “Ҳа, Алҳамдулиллаҳ, Инна лиллаҳи ва инна илайҳи рожиъун” (Биз Аллоҳникимиз ва Аллоҳга қайтувчимиз), дея нажот берувчи фикрларни айта бошладим.

Ўзимни енгишга куч топиб, жойимдан турдим ва уйдан ташқарига чиқдим. Жавоб бера олмайдиган, юзлаб саволлар хаёлимга келар эди. Яқинда кичкинтойимдан умрбодга ажрайманми? Бу ҳақида унинг онаси ва акаларига қандай айтаман? Қалбимни тилка пора қилаётган саволлар яшин тезлигида калламга келар эди. Тўсатдан шундай ўй келдики, у мени хаёллар оғушидан ўзимга келтириб қўйди.

Ҳиссиётларим олғов-далғов бўлиб кетди. Оёғимда зўрға турар эдим, бироқ турли хил жумла бўлакларидан унга айтишим учун сўз топишим лозим эди.

Она билан бола бир-бирини қучоқлаб олишган эди.  
- Қани, бизни хурсанд қилинг-чи! – деди қувонч билан жуфти ҳалолим. – Натижалар қандай экан?

...Унга нима деб жавоб қилай?! Тик турган ҳолда гангиб қолдим. Лекин унга бирон нарса дейишим керак эди...

- Балки, Абдуллоҳни пойтахтга олиб бориш керакдир? – дедим ишончсиз оҳангда. Осон бўлмаган ҳозирликлардан кейин кичкинтойимизни Ар Риёдга олиб келдик. 

Эртага ийд Қурбон байрами. Бир байрамдан иккинчи байрам ҳам кириб келди. 
- Байрам нима билан сен ташриф буюрдинг? Сабр қил ва Аллоҳ таоло ҳар бир нарсани ҳисоб-китоб қилишини ёдингда тут! – дердим ўзимга-ўзим. – Аллоҳ таоло нимани тақдир қилган қилган экан, албатта шу бўлади!

Мен Аллоҳ таолога холис банда бўлиб, ихлос билан дуо қиларканман, ундан нажот излар эдим. Байрамнинг иккинчи куни. Ҳаммаёқда болалар кулгиси янграр. Байрамнинг ёқимли ғам-ташвишлари ҳақидаги суҳбатлар. Барчанинг оғзида байрам табриклари...

Кичкина Абдуллоҳгина бу ҳодисаларга бефарқ. Касаллик унинг суякларини букиб қўйган. Кичкинтойим ҳаракат қилишдан ҳам маҳрум. Ёнида эканимга ишонч ҳосил қилиш учунгина кўзларини зўрға очиб қўяди?! Оҳ, унинг болаларча таажубли нигоҳи!!

Кўз ёшимни артиб, кўрганларимдан кўзимни олиб қочаман, кўз ёшларим ўша ҳолатим ҳақида очиқ гапираётгандек, гўё. Мендан кимё терапия нима деб сўрарсиз? Бу даволаш усулини бир тасаввур қилиб кўринг-а! Хатарли ҳужайраларни йўқ қилиш учун игна санчилади. Бироқ улар билан нормал ҳужайралар ҳам ҳалок бўлади. Даво муддати жуда узоқ ва жадал, тахминан уч йил давом этади...

Даволашнинг биринчи ойи. Ўғлим шифохонада даҳшатли касаллик билан курашиб, кимё терапия бераётган азобларга чидаб бир ой ётди... Ҳолати яхши тарафга ўзгариб, юришни бошлади бироқ жуда секин ва дадилсиз. Шифокор унинг бошида уйқусиз навбатчиликда турганимга раҳми келгандек, уни уйга олиб кетишимга рухсат берди. Уйда эса онаси ва акалари кутишмоқда.

Мен ўғлимни олиб кетдим. Қалбимда эса, ҳасрат ва андуҳ. Кичкинтой ўлим билан олишмоқда, онаси эса – ғам билан, отаси эса – ҳаёт учун. Кичкинтойим кўзларида эса, “Мени яна, қаерга олиб кетмоқдасиз, дада? Ўғлингизни қўлингизда кўтариб чарчамадингизми, ахир? Энди қаерга борамиз? Бошқа шифохонагами ёки уйгами? Мен онамни соғиндим”, деган маънода савол ёзилган эди.

Биз уйда икки ой бўлдик. Аммо касаллик бизни яна Ар Риёдга қайтишимизга мажбур қилди. Такрор таҳлил қилинди ва натижалардан мамнун бўлдик. Лекин хурсандчилигимиз узоққа чўзилмади. Ўғлимнинг аҳволи яна ёмонлаша бошлади. Унда яна саратон ҳужайралари пайдо бўлибди. Даволаш курсини такрор қилишга эҳтиёж туғилди. Шифокор, сўнгги таҳлиллар натижасини кўриб, кўнгли ғаш оҳангда:
- Агар сиз қарши бўлмасангиз, яна даволашни бошласак. Ёки уни ўзингизга олиб кетинг, Жиддага олиб бориб, даволатинг.
- Албатта, яхшиси у ёққа олиб бораман, деб жавоб қилдим. Таҳлил натижалари ёзилган қоғозларни олиб, шифохонани тарк этдик. Доим шифокорнинг, “Ўғлингиз даволаш курсини тўлиқ олиши керак! Унинг ҳолати хавотир уйғотмоқда”, деган сўзи таъқиб қилар эди.

Мен барча шифохоналар эшигини қоқиб чиқдим. В аяна ўғилчам уколлардан азобланиши бошланди... Хатто катта одамлар ҳам бундай азобларни кўтара олмаслиги мумкин! Унинг нозик баданида укол санчиш учун соғ бўлган жойни топиш мушкул бўлиб қолди...

Шубҳасиз, Абдуллоҳ оиласини соғинар эди. Чунки кўп вақтдан бери онаси ва акаларидан узоқда. Яқинлари ва қариндошлари ўрнига у энди фақат шифокорлар билан бирга алоқа қилмоқда. Шифохоналарда нималар бўлаётганини жуда яхши биладиган бўлиб қолдим. Бу жойлар менинг доимий қароргоҳимга айланди. Ўғилчамнинг инграши, кўз ёшлари ва уколлардан қочиши қалбимга қаттиқ санчилар эди.

Ўғилчам азобдан ҳимоя қилишимни истар эди. – Ўғлим мен нима қила олардим? Бу менинг измимдаги нарса эмас! – деб жавоб беришга ярардим, халос. Қарасам мен само эшикларидан бошқа барча эшикларни қоқиб чиққан эканман. Кўзим очилиши вақти келди.

“Ёки муздар-ночор одам дуо қилганда ижобат этиб, унинг мушкулини осон қилган ҳамда сизни ер юзида халифа қилган зот яхшими?! Аллоҳ билан бирга бошқа илоҳ борми? Қанчалик оз эслайсизлар-а?!” (“Намл” сураси, 62-оят)

Бахтим экан, айнан шу вақтда тасодифан Қуръони Карим ёрдамида касалларга шифо топишга ёрдамлашаётган шайх ҳақида эшитиб қолдим. Баъзи дўстларим албатта унга мурожаат қилишини маслаҳат қилдилар. Алҳамдулиллаҳ, Қуръони Карим шифо топишга ёрдам беради. Бироқ замонавий тиббиётдан қандай ҳам воз кеча оламан? Само эшикларини қоқиш биланми?

Мен истиҳора намозини адо қилишни ният қилдим. Зора Аллоҳ таолонинг ўзи тўғри йўлни кўрсатар ва ўғилчам шундан шифо топар? Ўша кеча тушимда денгиз ёқасида баланд тўлқинларга боқиб турган эканман. Узоқда кичкина оролча кўринар, тўлқин эса унга етолмаяпти. Шу маҳал денгиз тубида чуқур пайдо бўлади ва унинг юмшоқ лойидан денгиз қисқичбақаси (рак) ўрмалаб чиқади ва кўздан ғойиб бўлади.

Эрталаб, кўнглим ғаш ҳолатда уйқудан турдим. Тушимни яқин дўстларимга айтиб бердим. Уларнинг таъбири қийналган қалбимга малҳам каби ёқиб тушди. “Хурсанд бўлавер! Бу яхши туш, инша Аллоҳ” Чунки “лой” – одам боласи, қисқичбақа (рак) эса Аллоҳнинг амри билан ундан кетади.

Уларнинг таъкидлашлари менга хотиржамлик ато этди. Абдуллоҳга Қуръони Карим тиловати қилиши учун дарҳол ўша шайх олдига боришга қарор қилдик. Шайх эшиги олдида жуда кўп меҳмонлар бор эди. Шунга қарамай менда хотиржамлик ҳисси устун эди. Кутаётганлар бир-бирларига шифо топганлар ҳақидаги турли хил воқеаларини айтиш билан вақт ўтказишарди.

Умид учқунлар пайдо бўла бошлади. Шайх ўғлимга Қуръони Каримдан тиловат қилди ва ҳафтада уч марта келиб туришим лозимлигини айтди. У менга ўзим ҳам ўғлимга керакли бўлган оятларни ўқишимни тавсия қилди. Орадан уч ҳафта ўтди. Абдулллоҳнинг ҳолати яхши тарафга қараб ўзгара бошлади. Шайх олдига келадиган кунимиз Ар Риёдга келардик ва шу куннинг ўзида Жиддага қайтардик.

Уч ҳафта ўтиб, Қуръони Карим билан даволаш муддати ҳам тугаб қолай деди. Мен эса, шифохонага қайтишни ўйлай бошладим. Бироз кутишга тўғри келди. Сабаби, бўш жой йўқ экан. Менга тезда қабул қилишларини айтишди. Боиси, фарзандимнинг ҳолати оғирлигидан бир дақиқа ҳам ғанимат экан. Бир неча кун ўтиб шифохонадан қўнғироқ қилишди. Таҳлил олиш учун ўғилчамни у ерга олиб боришим кераклигини эслатишди. Ҳар доимгидек иккаламиз Ар Риёдга келдик ва биз учун муҳим бўлган анализларни олишди. Сўнгра бутун оиламиз билан бир ҳафта анализ натижаларини интизорлик билан кутдик.

Барча гап-сўзларимиз фақат анализ ва унинг натижалари атрофида айланар эди. Ҳафта сўнггида барча ишларимизни йиғиштириб қўйдик. Ниҳоят, ҳафта ҳам тугади. Оёқларим мени орқада қолдириб, мендан ўзиб борар эди. Яхши хабар эшитишимни бутун ич-ичимдан ҳис қилардим. Шифокор ҳузурида унинг ҳар бир сўзини диққат билан тингладим. Жавоблари эса қалбимни остун-устун қилиб юборди. Ақлим, қалбим ва юрагим тинчланди. Ўғлим касал бўлган, ҳасрат ва ғамларга тўла кунларимда бу қувончли кун ҳақида ҳатто орзу ҳам қилмагандим. Ўғлимни ўпиб, кўз ёшларини артиб, бағримга босиш учун уни излай бошладим. Шукрона намозини адо қилиш истаги қалбимдан отилиб чиқди. Аллоҳдан ўзга ким ҳам бундай улкан ҳамду санога лойиқ?!

Шифокорнинг айтишича, ўғлим қонида икки милллиард саротон ҳужайралари аниқланган. Бугун эса уларнинг биттаси ҳам қолмаган экан. -  Бу касалликнинг яширин кечиши деб айтилади. Яъни, анализда хавфли хужайралар борлигини аниқланмади. Бироқ, ўғлингиз мутахассислар назоратида бўлиши керак, деб мени огоҳлантирди. Мен тезда ва қувончли хабарни аёлимга айтиш учун телефон қидира кетдим.

“Аллоҳга ҳамдлар бўлсинки, У бизни Ислом ва Қуръон билан шарафлади! Узоқ ва қайғули кунларда қанча-қанча кўз ёшларим тўкилди. Бироқ, бу сафарги ёшлар қувонч ва миннатдорчилик кўз ёшлари эди. Қуръони Каримнинг: “Биз уларга ҳам уфқлардаги, ҳам ўз нафсларидаги оят-белгиларимизни кўрсатамиз. Токи уларга Унинг ҳақлиги равшан бўлсин. Сенинг Роббинг ҳар бир нарсага шоҳид эканлиги кифоя қилмасмиди?!”, деган жойи ёдимга келди. (“Фуссиллат” сураси, 53-оят)

Мен, ўғилчам ва оиламиз Аллоҳ таолонинг: “Биз Қуръонни мўминлар учун шифо ва раҳмат ўлароқ нозил қилурмиз”, деган сўзларининг гувоҳи бўлмадикми, ахир. (“Исро” сураси, 82-оят)

Абу Муслим таржимаси