Фақатгина бир соат умримиз қолса... ёҳуд (ҳаётнинг қадр-қиймати)

• 

Подробности

Бўлим: Ҳикоялар

Чиққан санаси: 11 Октябрь 2014

(Нашр қилинган санаси)

(Ҳаётий воқеа асосида)

Ўша пайтлар “тез ёрдам” бўлимида ишлар эдим. Ўқишни эндигина тамомлаб, янги ишга жойлашганим учун бу ердаги ҳамма ҳодиса менга ўзига яраша ҳаяжон ва завқ бағишларди. “Доктор” деган мурожаатдан ўзимча ғурур туйиб, энди ҳар доим бу мурожаатга кўникишим ҳақида ўйлардим.

Барча катта касалхоналарнинг ҳам махсус “тез ёрдам” бўлими бўлиб, бу ерда шифокорлар навбатчилик қилишади. Тажрибали мутахассис шифокорлар ёнида менга кўп масъулият тушмасди. Фақат уларни диққат билан кузатиб, тажриба орттиришга ҳаракат қилсам, кифоя эди.

Бир куни кеч соат 1 лар атрофи.
Бир 16-17 ёшлардаги ўспиринни олиб келишди. Ўспиринга икки аёл ҳам юришига ёрдамлашиб келар эди. Орқаларидан югуриб келаётган киши эса нафаси бўғзига тиқилганча, энтиккан ҳолатда:
- Илтимос, ўғлимни қутқаринг, қутқаринг ўғлимни! – дея тинимсиз такрорларди.

Бир пайт шошилганича навбатчи доктор етиб келди. Мен эса докторнинг ёнида, қачон ташхис қўяр экан дея кутиб турардим.

Йигитчанинг отаси эса сўзида давом этаётганди:
- Доктор, биласизми, ўғлим ўзини ўлдирмоқчи бўлиб дори ичибди. Билиб қолиб, дарров бу ерга олиб келдик...

- Шунақа денг?! Ичган дорилари ёнингиздами?

Ота чўнтагидан бир неча дори қутиларни олиб докторга кўрсатди.
- Ҳа, мана. Бунисидан ўн бештача, бунисидан ўнта, бунисидан эса уч-бешта ичибди.

- Бу дориларни ичганига тахминан қанча вақт бўлди?
- Тахминан, икки соатча бўлди.

Доктор дори қутиларини синчиклаб қаради. Кейин, бир йигитчага, бир қутиларга қаради-да, бошини “йўқ” ифодаси билан қимирлатиб, юзини буриштирди:
- Ҳмм, афсус, афсус!

Йигитчанинг оиласи эса докторнинг бирор нима дейишини кутишарди, аммо ундан бир сас ҳам чиқмади. Мен эса йигитчанинг ошқозонини ювиш мумкинлигини ўйлардим. Бу жимжитликни отанинг овози бузди:
- Нима қиламиз доктор?
 
Докторнинг юзи жиддийлашди, йигитчага умидсизлик билан боқди. Бошини қимирлатиб, қўллари билан ўзининг чорасизлигини ифодалади. Сўзлари йигитчанинг отасининг юрагига ўқ каби санчилди, гўё.

- Афсус, қилинадиган ҳеч қандай амалиёт (операция) ёрдам бермайди. Жуда кеч олиб келибсизлар. Қолаверса, бу дорилар...

Мен эса оила аъзоларини кузатардим. Ҳаммаларининг кўзларида чорасизлик, жимгина туришарди.
Йигитчанинг юзида эса - қўрқинч, ваҳима намоён бўлди..
Онаси ва синглисига таяниб турган йигитча докторнинг юзига умидвор ҳолда қаради.
Унинг сўзларидаги кескинликни ва юзидаги жиддийликни кўриб, оёқларида мадор қолмади.
Секингина ҳолсизланиб, сидирилиб, ерга ўтириб қолди. Йигитнинг отаси ҳам, онаси ҳам бир ўзларича ваҳимага тушиб, алланималар дейишарди. Кейин, такрор сукунат...


Узоқ давом этган ушбу сукунатдан сўнг:
- Нима бўлади, наҳотки ҳеч нарса қила олмасангиз?! - деди ота-она илинж билан.


Шифокор эса бундай деди:
- Ёрдам бериш учун энди кеч. Бу каби ҳолатларда афсуски бизнинг қўлимиздан ҳеч нарса келмайди. Бир соатлардан сўнг уни йўқотамиз. Мен беморни унгача фақат кузатувга олишим мумкин, холос...

Мен ҳам бу сўзлардан довдираб қолдим. Йигитчанинг юзига қарардим. Ўлим қўрқуви ва умидсизлик унинг кўзларида зоҳир эди. Ўзимча унинг ҳозир нималар ҳис қилаётганини тасаввур қилдим.
Ўлим шунчалар яқинлашиши ҳақиқатан қийин ҳолат эди. Аммо инсон бир соат кейин ўлишини билса нималар ўйлар, нималар ҳис қилиб, қайси ишларни бажарарди. Аслида ҳар биримиз учун ҳам бундай вақт келади-ку! Ҳаётнинг ташвишлари билан бўлиб ўлимни бизга етиб келмас нарса дея тушунамиз. Ҳозир бу йигитча балки, ҳаётини, дўстларини, оиласини ўйламоқда ёки ўлимдан сўнгра нима бўлишини, яъни бир соат сўнг...

Балки унинг ортидан нима дейишларини, ёки қабрда қандай аҳволга тушишини ўйлармиди! Балки унинг шу вақтга қадар режалаштирган ишлари бордир, энди эса бу ҳаёлларини бир ёнга суриб, сўнгги соатини қандай кечиришни ўйларди, гўё.

Бошқа тарафдан ҳаёт давом этарди. Ичкаридаги бир беморнинг яқинлари келиб доктордан баъзи нарсаларни сўрар, бошқа ёндан эса оғир бир беморни олиб келишарди. У хаста учун бошқа бир навбатчи шифокорни чақиришди. Бир инсон бироздан сўнг ўлимини кутиб олса ҳам, бу ҳаёт бошқалар учун давом этаверади, деб ўйлардим.

Ота эса ўз саволи, тўғрироғи ўтинчини яна бир бор такрорлади:
- Ҳеч умид йўқми доктор? Наҳотки ҳеч нарса қилишнинг иложи бўлмаса?

Ичкарига кирган бошқа бир доктор ишора билан нима бўлди дея сўради. Доктор ўрнидан туриб, кескинлик билан жавоб берди:
- Жонига қасд қилмоқчи бўлибди. Афсуски кеч олиб келишибди. Сўнгра сўзлаб бераман сизга.

Бу сўзларни диққат билан тинглаган йигитчанинг юзидаги умид сўлиб борарди. Пушаймонлик ҳисси ичра, титроқ овоз билан:
- Қутқаринг мени, нима лозим бўлса ҳаммасини бажаришга розиман. Илтимос, қутқаринглар мени... Ўлишни истамайман! – дер эди.

Доктор унга лом-мим демади. Мен эса ўлимга шунчалар яқинлашиб турган инсонни биринчи маротаба кўраётган эдим. Устига устак ҳали жуда ёш эди.
Ҳаёлан моргга кириб унинг совуқ баданини кўздан кечиришимни ўйлаб, этим жунжикиб кетди. Демак, ёнимда турган бу тирик инсон бироздан кейин ўлади ва биз унинг мурдасига қараб ташхис қўйиб сўнг ҳисобот ёзамиз!
Ҳаёт ва ўлим, яшаш ва ўлиш... Ёшлик, қарилик. Ҳаётни англаб етиш, ўлимни тушуниш...

Яшаётган ҳаётимизнинг охир-ниҳояси ўлим эканлигини хотирлашлик. Ўлимга доимо ҳозир бўлиш ёки ўзини тайёр деб ҳис этиш. Ҳаёлимдан айни мана шундай ҳаёллар ўтарди.

Доктор хонадан чиқаётганида мен ҳам унинг ортидан эргашдим. Узун коридор бўйлаб борар эканмиз, бироз ачиниш билан дедим:
- Доктор, ошқозонини ювиб, қонини тозалаб кўрсак бўлмасмикин? Ахир...

Доктор бирдан менга қаради ва кўзларимга тикилди:
- Укам, кўриб турибсанку, бу ерда оёқда зўрға турадиган, ёши ўтиб қолган қария одамлар ҳам ҳаётда яна бир соатгина яшаш учун қанчалик курашадилар. Бу ёш йигитча эса бор-йўғи ўн етти ёшида ўз жонига қасд қилмоқчи бўлибди. Ўлишни истаса нега мен унга қаршилик кўрсатишим керак?
Бироз истаган тақдири билан юзма-юз келсин, ўйлансин! Кейин кўрамиз. Ўлим нима ва ҳаёт нима, тушунсин! Яшашнинг қадрини, оиласига бу иши билан қанчалик зуғум қилганлигини англаб етсин.
Аллоҳни ёдга олсин, Унинг қули эканлигини эсласин. Ўлимни ва ундан кейинги ҳаётини ҳам мушоҳада қилсин...
...
Бу сўзларнинг ортидан мени ҳайратга тушурган бир кулгу эшитилди.
- Сен ҳам ишондингми унинг ўлишига?
- Ҳа... Нима, йигитча ўлмайдими?

Доктор табассум билан қўлидаги дори қутиларини кўрсатди.
Қарасам, қўлидаги дори қутилари – витамин, йўталга қарши ва балғам кўчирувчи дориларники экан...

*****

ИншаАллоҳ, ушбу мақолани ўқиб, ўзига яраша сабоқ оладиганлардан, умрнинг қадрига етадиганлардан, ҳамиша эзгу амалларга интилиб яшайдиганлардан, ҳаётдаги ҳар ҳолу-кордан (ҳар ҳолатдан) ибрат оладиган бандалардан бўлишлик сизу-бизга насийб айласин!

Аллоҳ берган омонат умрга хиёнат қилмай, хайрли ўтказишлик насийб қилсин, Илоҳим...

Интернет саҳифаларидан, турк тилида ёзилган мақолага асосланган ҳолда, таҳрир қилинган нусхаси...

Энг ожиз банда тайёрлади